Pindaan Perlembagaan: Perkukuh kedudukan Sabah, Sarawak
14 DIS: Menteri di Jabatan Perdana Menteri (Parlimen dan Undang-Undang), Datuk Seri Wan Junaidi Tuanku Jaafar membentangkan Rang Undang-undang Perlembagaan (Pindaan) membabitkan Perjanjian Malaysia 1963 (MA63) untuk bacaan kali kedua di Dewan Rakyat hari ini.
RUU itu bertujuan antara lain, memasukkan Sabah dan Sarawak sebagai rakan kongsi yang sama dalam Persekutuan dengan negeri-negeri di Semenanjung Malaysia.
Menurut RUU itu, Perkara 1 Perlembagaan Persekutuan dicadang dipinda dengan menggantikan Fasal (2) kepada Negeri-Negeri Persekutuan terdiri daripada:
(a) Negeri-Negeri Tanah Melayu iaitu Johor, Kedah, Kelantan, Melaka, Negeri Sembilan, Pahang, Perak, Perlis, Pulau Pinang, Selangor dan Terengganu; dan (b) Negeri-Negeri Borneo iaitu Sabah dan Sarawak.
Parlimen memerlukan majoriti dua pertiga untuk meminda perlembagaan tersebut.
Pada masa lalu, terdapat rasa tidak puas hati terhadap autonomi, dengan Sabah dan Sarawak mendakwa pihak berkuasa Persekutuan bersikap sombong.
Terdapat juga rasa tidak senang terhadap pembangunan “lambat” kedua-dua negeri.
Apabila Pakatan Harapan mengambil alih Putrajaya pada 2018, ia telah menubuhkan jawatankuasa peringkat Persekutuan untuk memberi lebih kuasa kepada dua negeri Borneo itu.
Isu itu diteruskan di bawah pentadbiran bekas Perdana Menteri, Tan Sri Muhyiddin Yassin dan kini di bawah kerajaan Perdana Menteri Datuk Seri Ismail Sabri Yaakob.
Selain itu, cadangan pindaan kepada Fasal (6) dan (7) Perkara 161A Perlembagaan Persekutuan dengan ras-ras yang dikira sebagai ras asli bagi Sarawak bagi maksud takrif “anak negeri” yang berbangkit sejak tahun 2019.
Ia apabila Kerajaan Negeri Sarawak mengemukakan cadangan kepada Jabatan Peguam Negara untuk mengemas kini senarai ras-ras di bawah Fasal (7) Perkara 161A Perlembagaan Persekutuan.
Cadangan tersebut adalah untuk menambah nama ras Iban sebagai alternatif kepada Sea Dayaks, nama ras Bidayuhs sebagai alternatif kepada Land Dayaks dan nama ras Lun Bawang sebagai alternatif kepada Muruts.
Semenjak Hari Malaysia, nama ras-ras asli tersebut telah berubah, contohnya dayak laut pada masa sekarang dikenali sebagai Iban dan sesetengah kumpulan ras asli ini seperti Lun Bawang telah memutuskan bahawa mereka harus dikenali dengan nama ras mereka sendiri daripada menjadi sebahagian daripada ras Murut.
Pindaan ini akan memastikan dan akan memberi kuasa kepada undang-undang Negeri untuk menentukan ras yang akan ditakrif sebagai anak negeri Sarawak, dan yang akan tertakluk kepada undang-undang anak negeri dan adat yang diluluskan oleh Dewan Undangan Negeri mengikut Butiran 13, Senarai IIA – Senarai Tambahan kepada Senarai Negeri bagi Negeri Sabah dan Sarawak.