20 SEPT : Wakil rakyat Pakatan Harapan (PH) Sabah menarik balik saman pemula (OS) bagi mendapatkan satu perintah mahkamah supaya Kerajaan Persekutuan memperakui dan memberikan hak-hak Sabah yang termaktub dalam Perlembagaan.
Menurut kenyataan 12 ahli Parlimen PH itu, keputusan itu diambil selepas mereka melihat ada kemajuan berhubung perkara berkenaan khususnya menerusi penubuhan jawatankuasa teknikal Majlis Tindakan Pelaksanaan Perjanjian Malaysia 1963 (MTPMA63) dipengerusikan oleh Perdana Menteri, Datuk Seri Anwar Ibrahim.
Kata mereka, melalui jawatankuasa itu dua daripada tiga deklarasi yang dituntut sudah pun dipersetujui dan akan dilaksanakan.
“Kami juga gembira apabila mendapat tahu jumlah hasil bersih yang dikutip atau diperoleh dari Sabah setiap tahun kini akan dimaklumkan kepada wakil kerajaan negeri Sabah dengan menjadi ahli Lembaga Hasil Dalam Negeri (LHDN) apabila pindaan Akta LHDN 1995 dibentangkan di Parlimen tidak lama lagi.
“Kami juga dimaklumkan bahawa semakan tahun lepas akan digantikan dengan semakan baharu, yang akan siap tidak lama lagi, dan semakan baharu ini akan meningkatkan jumlah geran khas yang akan diberikan kepada Sabah.
“Apa yang sama pentingnya ialah semakan baharu ini akan dinyatakan dengan jelas sebagai “penyelesaian interim” dan oleh itu ia tidak menjejaskan hak Sabah untuk menuntut pemberian khasnya berdasarkan formula 40 peratus bagi tahun-tahun terjejas,” kata mereka, lapor Bernama.
Berhubung tuntutan Sabah patut menerima geran khas itu mulai 1974 berdasarkan formula 40 peratus, perkara itu masih menjadi sebahagian daripada agenda dalam Jawatankuasa Teknikal dan perlu dimuktamadkan dalam tempoh 12 bulan mulai 18 Julai lepas.
Memandangkan ada beberapa plaintif yang memegang jawatan dalam kerajaan Persekutuan dan negeri, mereka juga sedar adalah tidak wajar bagi mereka untuk meneruskan tindakan undang-undang ini.
“Dengan mengambil kira kemajuan yang sudah dicapai dan perkara-perkara baik yang boleh dilakukan melalui Jawatankuasa Teknikal, kami berpendapat pilihan ini harus disokong sebagai cara untuk mencapai objektif yang kami tetapkan semasa kami memfailkan OS tahun lepas.
“Kami bersetuju untuk menarik balik OS kami tetapi kami bebas untuk memfailkan semula. Jika isu selebihnya belum diselesaikan dan tidak dapat dipersetujui, kami berhak untuk membawa kes ini kembali ke mahkamah untuk meneruskan sebarang hak Perlembagaan yang belum diselesaikan, kerana diperuntukkan dalam Perjanjian Malaysia (MA63),” kata mereka lagi.
OS itu difailkan pada 3 Jun tahun lepas terhadap kerajaan Persekutuan dan negeri memohon perintah mahkamah supaya kerajaan Persekutuan mengiktiraf dan memberikan hak-hak Sabah seperti yang diperuntukkan di bawah Perlembagaan Persekutuan serta hak yang memperuntukkan hak istimewa bagi Sabah untuk menerima geran khas berjumlah dua perlima (formula 40 peratus) daripada hasil bersih Persekutuan yang diperoleh daripada Sabah.
Dua belas wakil rakyat berkenaan terdiri daripada Datuk Ewon Benedick (Ahli Parlimen Penampang/ADUN Kadamaian), Datuk Wilfred Madius Tangau (Ahli Parlimen Tuaran), Chan Foong Hin (Ahli Parlimen Kota Kinabalu), Vivian Wong (Ahli Parlimen Sandakan), Senator Noorita Sual.
Datuk Frankie Poon (ADUN Tanjung Papat), Datuk Christina Liew (ADUN Api-Api), Phoong Jin Zhe (ADUN Luyang), Jannie Lasimbang (ADUN Kapayan), Peto Galim (ADUN Inanam), Tan Lee Fatt (ADUN Likas) dan Awang Hussaini Sahari (bekas Ahli Parlimen Putatan).